මෙතැන් සිට අපි ඔහුව ජයදෝරිස් නමින් හදුනවමු. ජයදෝරිස් උන්නැහේ මට හාහාපුරා කියලා මුණගැහෙන්නේ මගේ පලමුවන පත්වීම ලබා ලංකාවටම තෙල් බෙදන්නාවූ ස්ථානයට ආසන්න ශාඛාවට ආගමනයත් සමගය. ඒ වර්ෂ දෙදහස් දහතුන වසරයි. මම පත්වීම් ලබා ජාතියේ මහා පහන් ටැබේ සේවයට ගොඩවූ සමයේදී එම ශාඛාවේ නිළබලය අනුව දෙවනියා ලෙස කටයුතු කලේ අද අපේ කථානායන වන ජයදෝරිස්ය. කෙටිකලකින් එවකට කළමණාකාරියවූ නාලනී මහත්මිය ජේෂ්ඨ කළමණාකාර තනතුරට උසස්වීමක් ලබා ගියපසු ශාඛාවේ කළමණාකරු බවට පත්වූයේ ජයදෝරිස් උන්නැහේය.
වලිඟයක් හා අං තට්ටුවක් නොමැති වුවද පාද දෙකකින් ඇවිදින මහා වෘෂභ රාජයෙකු බදු ජයදෝරිස් මහතාට ජංගම ගිණුම් සහ ජංගම ගිණුම් හිමි ගණුදෙණු කරුවන් පෙන්නන්නට නොහැකිය නයා අඳුකොල දැක්කා මෙන්ය. අයිරා පහසුකම ජයදෝරිස්ගෙන් ලබාගන්නවාට වඩා ඉබ්බෙකුගෙන් පිහාටු ඉල්ලීම පහසු බව ව්‍යාපාරික ප්‍රජාව අතර ප්‍රසිද්ධ රහසක් විය. සෑම ජංගම ගිණුමක් සදහාම අඟරු චෙක්පත් සටහන් කාඩ්පතක් ඇති අතර එහි චෙක්පත් දෙකකට වඩා අඟරු බව සටහන් වුවහොත් කිසිදු වග විභාගයකින් තොරවම එම ගිණුම අත්හිටුවා වසාදැමීම සිදුකරයි. බොහෝවිට එසේ අත්හිටුවා ඇති බව ගිණුම් හිමිකරු දැනගන්නේ තමා නිකුත් කල චෙක්පත් සදහා වෙනත් බැංකුවකින් ගෙවීම් ප්‍රතික්ශේප කලවිටකදීය. එවකට චෙක්පත් නික්ඛාශණ කටයුතු භාරව සිටියේ මමතුමාය. ගණුදෙණුකරුවන් අධික කෝපයෙන් යුතුව ඒ පිලිබදව විමසීමට එන්නේ මාවෙතටය. සත්‍ය කථාව මගෙන් දැනගන්නා
බොහෝමයක් ව්‍යාපාරික මහතුන් විසින් ජයදෝරිස්ගේ මියගිය මව්පියන්ගේ ගුණ ගයමින් පින්පෙත් අනුමෝදන් කරනුයේ මා ඉදිරිපිටදීය.
තම තනතුර පිලිබදව ඉතාමත් මහන්තත්වයකින් පෙලුණු ජයදෝරිස් හට තිබුන තවත් අසනීපයක් වූයේ වාඩිවීමට තිබූ පුටු පිලිබදව ඔහු දැරූ ආකල්පයයි. එනම් විධායක නිළධාරීන්ගේ පුටු යනුවෙන් ඔහු විසින්ම හදුන්වාගත් පුටුවල හිදගැනීම ඔහු විසින් තහනම් කර තිබුණි. මාද ඇතුලුව විධායක ශ්‍රේණියේ නිළධාරීන් සතර දෙනෙක් ශාඛාවේ සිටි අතර සේවා කාලය අතින් ජේෂ්ඨවූ අතර කණිෂ්ටතම තැනැත්තා වූයේ මමතුමාය. ජේෂ්ඨත්වය නොසලකා හැරියහොත් සිවුදෙනාම විධායක නිළධාරී (Executive Officer) තනතුරේ කටයුතු කරන්නන් විය.
රාජකීය උෂ්ණය සහිත පඩුපුල් අසුන
දිනක් පුහුණුවට පැමිණි ශිෂ්‍යාවක් ගණුදෙණුකරුවකුගේ කිසියම් කටයුත්තක් ඉටුකර දීමට රාජකීය උෂ්ණය සහිත පඩුපුල් ආසනයේ වාඩිවූවාය. එය දැකීමෙන් පරල වූ ජයදෝරිස් කළමණාකරුගේ වීදුරු කුටියේ සිට පැමිණ ගණුදෙණුකරුවන් ඉදිරිපිට ඇයට බැණවැදුණේ සිත්පිත් නැති පුද්ගලයෙකු ලෙසින්ය. ඇය හැඩූ කඳුලෙන්ද ගණුදෙණුකරුවන් ඉදිරිපිටදී නොකල වරදකට බැනීම නිසා ඇතිවූ ලැජ්ජාවෙන්ද මිරිකෙමින් සිටියදී, මෙවන් පිස්සු විකාර දැක තිත්ත වූ මගේ ඉවසීමේ රතුකටුව පැන ගිය නිසා තමුසෙටත් මේ වයසේ ලමයි ඉන්නවා නේද? ලමයින්ට ඔහොම සලකන එක හරිදැයි ජයදෝරිස්ගෙන් ඇසුවෙමි. නොසිතූ අයෙකුගෙන් තමාට එල්ලවූ වදන්ද ගණුදෙණුකරුවන් කිහිපදෙනෙකුගෙන් එල්ලවූ බලවත් විරෝධයද හේතුවෙන් ජයදෝරිස් යලිත් තම කුටියට පසුබසින ලදී.
පසුව හඩමින් සිටි ඇයව ඒ අසල සිටි මාණ්ඩලික නිළධාරිණී කේතකී සමඟ උඩු මහලට යවා මම ඉවසා සිටියේ දිනයේ බැංකුව වසන වේලාව එලබෙන තුරුය. සවස්වරුවේ දෛනික සමාලෝචන වේලාවේදී "ජයදෝරිස් මහත්තයා බලු වැඩ කරන්න එපා අයිසේ, ඔහේ මේ ලමයි බල්ලෝ බළල්ලු කියලද හිතාගෙන ඉන්නේ ඔය පුටුව ඔහේ යද්දී අරගෙන යනවාදැයි හිරන්ත අයියා ඇසුවේ මටත් පෙර ඔහුගේ ඉවසීමේ සීමාව ඉක්මවාගොස් තිබූ නිසාය. එතැන් සිට මටත් හිරන්ත අයියාටත් පල නොකියා පලා බෙදන්නට ජයදෝරිස් කටයුතු කරන්නට විය. මගෙන් පලිගැනීමට ඔහු කලේ තවත් මළගිය ප්‍රාණකාරියක බදු මහත් වාතයක්වූ සිරියලතා මගේ ලොක්කී කර නික්ඛාශණ අංශයට එවන්නටය. ඇය නිසා සිදුවූ දෑ මීට පෙර ලියා ඇති බැවින් මෙහිදී කිසිවක් සදහන් නොකරමි. අපෙන් පලිගැනීම තම ප්‍රමුඛතම අරමුණ කරගත් ජයදෝරිස් මහතා සිරියලතාගේ නියමුවාද උපදේශකයාද මෙන්ම වධකයාද විය.
ගණුදෙණුකරුවන් තමාට සෑම විටම ගරු කල යුතුයැයි සිතාගෙන සිටි හෙතෙම හමුවීමට ගණුදෙණුකරුවන් බලා සිටින විට මට සිහිවන්නේ පාසලේ වැරැද්දක් කර විදුහලපති හමුවට යාමට සැරසී සිටින පාසල් සිසුන් පිරිසක් ලෙසිනි. කාලයක් ගතවන විට ආරක්ෂක අංශයේ සිටි බත්කන හරකෙකුගේ කේලම් හා ලණු වලදමින් සේවක මණ්ඩලයෙන් පලිගැනීමට පටන්ගත් අතර දිගු කාලීනව ශාඛාවේ ගිණුම් හිමියන් තම ගිණුම් පුද්ගලික බැංකු වෙත ගෙන ගියේ ගණුදෙණුකරුවන්ට එය තිත්ත වී ගිය නිසාය. මාහට ප්රධාන කාර්යාලයේ අන්තර්ජාතික මුල්‍ය දෙපාර්ථමේන්තුව වෙත ලද ස්ථානමාරුව මගෙන් පලිගැනීම සදහා සියදෝරිස් අනුමත නොකර සිටියේ අනුප්‍රාප්තිකයෙකු රහිතව නිදහස් කල කොහැකිය යන තුරුම්පුව යොදා ගනිමින්ය. මේ නිසා කලකිරීසිටි අප සියලුදෙනා මෙයින් ගැලවෙන උපායක් සොයමින් කල්ගත කලෙමු.
ජයදෝරිස් තෙමේහට කලකම් පලදුන්නේ කිසිවෙකුත් නොසිතූ නොවිරූ ලෙසින්ය. වර්ෂ අවසාන කාර්තුවේ මැද වාර්ෂික විගණන කටයුතු සදහා අභ්‍යන්තර විගණක කණ්ඩායම පැමිණීමට නියමිතව තිබූ දින උදෑසන මහා කලබලයකින් යුක්තව ජයදෝරිස් සහ චක්ගෝලයන් මොනවදෝ සොයමින් පසුවූ අතර සෑමකෙනෙකුගෙන්ම විමසා සිටියේ තම මේසය මත තිබු වව්චර් මිටිය දුටුවාද යන්නයි. එය පෙරදා තම මේසය මත තිබුණු බවත් දැන් එය ප්‍රාතූර්භූත වී ඇතිබවත් පවසා මුලු ශාඛාවම කණපිට හරවමින් සොයාබැලුවද එය හමුවුණේ නැත. අනෙකුත් දිනයන්ට අදාල වව්චර් මිටි සියල්ල පැවතුනද එක් දිනයකට අදාල මිටි දෙකම අතුරුදහන්ය. මේ සියලුම ජරමර අස්සේ ගහෙන් වැටුන මිනිහාට ගොනා ඇන්නාක් මෙන් එදින දහවල වන විට වාර්ෂික විගණන කටයුතු සදහා අභ්‍යන්තර විගණක කණ්ඩායම පැමිණි අතර ඔහුන් විසින් එම වව්චර් මිටි අස්ථානගත වීම විශාල වරදක් සේ සලකා විශේෂයෙන් ඉහලට දන්වා සිටීම නිසා ජයදෝරිස්ට පලාත් කාර්යාලය වෙත ස්ථාන මාරුවක් ලද අතර ජයදෝරිස්ගෙන් හිස්වූ තනතුරට පැමිණියේ අර්ථයේ පරිසමාප්ථියෙන්ම නියම මහත්මයෙකු වුද අප සියලුම දෙනා අදටත් හිසනමා ආචාර කරන්නා වු ප්‍රියන්ත මහතාය. තම සේවා කාලයේ අවසන් අඩවසර ගත කිරීමට පැමිණි හෙතෙම මානව දයාවෙන් යුක්තව කාර්ය මණ්ඩලයේ සියලුම දෙනාහට පියෙකු තම දරුවන්ට රැකවරණය සලසන්නාක් මෙන් කටයුතු කල අතර අප හැරගිය ගණුදෙණුකරුවන් යලි අපවෙත අද්දවා ගනිමින් ගණුදෙණුකරුවන්ගේ ප්‍රසාදයද දිනාගනිමින් කටයුතු කලේ ගණුදෙණුකරුවන් හීන්නූලෙන් පාලනය කලයුතු ආකාරය මැනවින් දන්නා අයෙකු නිසාය.
කාලය කෙමෙන් කෙමෙන් ගෙවීයන අතරතුර ප්‍රියන්ත මහතා තම සේවා දිවිය අවසන් කර සමුඟත් පසුව යලිත් ජයදෝරිස් කලමණාකාර තනතුරට පත්ව එනවා දකින්නට අපි බොහෝදෙනෙක්ම එහි සිටියේ නැත.ඒවන විට අපි සිටියේ ජයදෝරිස් විසින් අනුමත නොකල ස්ථානමාරු ප්‍රියන්ත මහතාගේ එක් පෑන් පහරින් ලබා ප්රධාන කාර්යාලය තුලය. කාලයාගේ ඇවෑමෙන් ජයදෝරිස් විශ්‍රාමයන බවට මානව සම්පත් අංශයෙන් ලද ආරංචිය අනුව අදාල දිනයේ පරණ තරහ මදකට අමතක කර ජයදෝරිස් උන්නැහේට ආයුබෝවන් කියන්නට මමත් හිරන්ත අයියාත් ගියේ ජයදෝරිස් උන්නැහේ පුදුමයට පත්කරන්නට හැකි තෑග්ගක්ද අරගෙනය. එනම් ඊට වසරකට පමණ කලින් ජයදෝරිස් මහතාගේ ආරක්ෂිත කාමරයේ මේසය උඩ තිබියදී හිටිහැටියේම අතුරුදහන්වී ගිය වව්චර් මිටිදෙකේ අවශේෂ ලේබලයයි. එය අප දෙදෙනාම එක්ව මිස්ටර් ජයදෝරිස් මෙන්න අපිව මතක් වෙන්නත් එක්ක පුංචි තෑග්ගක් කියා මේසය උඩට විසිකල අවස්ථාවේ පිස්සු පූසා සහ පිරිවර දුටු සාජන් මහත්මයා සේ ඇස්ගෙඩි දෙකත් ලොකු කරගෙන බොහොම පරාජිතයෙකු විලසින් අපි දෙස බලා සිට කතාකරන්නට කිහිපවිටක්ම උත්සහා කලත් කිසිදු හඩක් පිටුවූයේ නැතිය. සමහරවිට තමා පමණක් රැදී සිටින තැනෙන් අතුරුදහන්වූ වව්චර් මිටි අපේ අතට ආවේ කෙසේදැයි සිතුවා විය හැකිය. කෙසේ වුවත් තමන් තටු කපන්නට උත්සහා කරමින්ද බොරු වලවල් කපමින්ද සෙල්ලම් කලේ වැරදි පුද්ගලයින් සමගයැයි එදා ඔහුගේ ටිකිරි මොලයට වැටහෙන්නට ඇති බව මගේ විශ්වාසයයි.
පසු සටහන
- යමෙකුට නිසි ගරුත්වය ලැබීමට නම් ඔහුද පෙරලා අන් සේවකයන් හට නිසි ගරුත්වය ලබාදිය යුතුමය. ජයදෝරිස් හට කෙලවූයේ තම ස්ථීර කාර්ය මණ්ඩලය අවිශ්වාස කොට අන්අයගේ කේලාම් බස් හිස් මුදුනෙන්ම පිලිගැණීම නිසාය. ඒසේ කේලාම් විශ්වාස නොකර සිටියානම් සහාය කළමණාකාර ශ්‍රේණියට උසස්වීමක් ලබාගෙනම විශ්‍රාම යාමට හැකියාව තිබුණි.
- ජයදෝරිස්ගේ සමුගැනීමත් සමගම නැතිවූ වව්චර් මිටි තමුන් කලින් සිටි ස්ථානයටම වැඩමකල අතර යලි කිසිදු දිනයක අදාල රාක්ක වලින් අතුරුදහන් වූයේ නැත
- ජයදෝරිස්ගේ මේසය මතින් වව්චර් මිටිය තාවකාලිකව අතුරුදහන්වී පිටතට පියබා ගිය ආකාරය දන්නේ සරම් දෙකක් සහ එක් කම්බායකුත් පමණක්මය. හදිසි අනතුරක් හඟවන ශාඛාවේ අනතුරු නලාව, රූපවාහීනී දුරස්ථපාලකය යැයි සිතා අත්වැරදීමකින් මහදවාලේ නාදකර පොලීසිය කැදවීමට තරම් මෙතුමා වරක පුංචිපහේ හපනෙකුද විය.
ඒ වඟත් මෙසේමැයි අදත් පහුරු ගෑ මම සුදුපූසා වම්හ
